ПАМЯТКА НАСТАЎНІКУ
ПА АРГАНІЗАЦЫІ І ЎДАСКАНАЛЕННІ
КАНТРОЛЬНА-АЦЭНАЧНАЙ ДЗЕЙНАСЦІ
1. Праверка ведаў павінна весціся ў адпаведнасці з праграмай, яе рубрыкай "патрабаванні да ведаў і ўменнем навучэнцаў". Праграма вызначае максімум і мінімум ведаў. У ёй пазначаны аб'екты праверкі, той навучальны матэрыял, які павінен быць засвоены школьнікамі.
2. Алгарытм арганізацыі праверкі-настаўнік адбірае матэрыял для праверкі ў адпаведнасці з праграмай, распрацоўвае сістэму пытанняў і заданняў, падбірае неабходныя дапаможнікі і сродкі навучання, загадзя плануе, веды і ўменні якіх навучэнцаў будуць правераны, вызначае метады і формы праверкі.
3. Аб'ектыўная і сістэматычная адзнака стымулюе працу вучняў, развіццё іх пазнавальных інтарэсаў, садзейнічае рэгулярнага выканання работ.
4. Пры ўліку ведаў любы праца школьніка павінен быць ацэнены. Праверку ведаў неабходна праводзіць пастаянна, па ўсіх тэмах праграмы, ахопліваючы пры гэтым значная колькасць навучэнцаў або ўвесь клас у цэлым.
5. Адзнакі выстаўляюцца за:
- вусныя адказы пры індывідуальнай праверцы,
- за выкананне практычнай працы,
- пры франтальнай вуснай праверцы за сукупнасць адказаў,
- за выпраўлення, дапаўненні адказаў іншымі навучэнцамі,
- за адказы ў працэсе гутаркі пры вывучэнні і замацаванні новага матэрыялу.
6. Што правяраць?
- Устанаўліваецца, увесь ці праграмны матэрыял засвоены, усімі названымі ў праграме практычнымі ўменнямі і навыкамі валодае.
- Правяраецца аб'ём, якасць ведаў, трываласць, сістэматычнасць, глыбіня і дзейснасць ведаў, ацэньваецца форма іх выразы.
- Пры выкананні пісьмовых работ правяраецца не толькі якасць адказу, але і пісьменнасць напісання
7. Настаўнік абавязаны абвяшчаць ацэнку чалавеку і ўсяму класу, паказваць, чаму пастаўленая тая ці іншая ацэнка.
8. Ацэнка абавязкова каментуецца. Пры ацэнцы настаўнік павінен коратка адзначыць, у чым станоўчыя і адмоўныя бакі адказу, паказаць, на што трэба звярнуць увагу
9. Настаўнік абавязаны загадзя тлумачыць крытэрыі ацэнак, каб вучні ведалі, пры якіх умовах ставіцца тая ці іншая ацэнка.
10. Пры аналізе адказу настаўнік вызначае:
- ці ўсё выклаў вучань,
- колькі памылак было, якія гэта былі памылкі,
- якія былі зробленыя недакладнасці,
- правільна зразуметы навучальны матэрыял,
- ці ведае вучань вызначэнне паняццяў,
- ці ўмее тлумачыць сувязі і залежнасці,
- даслоўна пераказвае матэрыял або пераасэнсаваў яго,
- ці ўмее вылучаць галоўнае,
- апераваць ведамі, прымяняць іх для тлумачэння новых фактаў, падзей,
- лагічна, паслядоўна выкладаць матэрыял,
- наколькі складна, коратка і ўпэўнена навучэнец выкладае матэрыял,
- ці мае патрэбу вучань у навадных пытаннях, падказках.
- ці ўмее выконваць дзеянні, ўсведамляць сістэму дзеянняў, вусна пералічваць парадак дзеянняў, практычна карыстацца ім
11. Выстаўленне адзнак у дзённікі — абавязак настаўніка.
12. Недапушчальна зніжэнне адзнакі і выстаўленне нездавальняючай ацэнкі з мэтай пакарання вучня за парушэнне дысцыпліны, забытыя падручнікі, сшыткі, спартыўную форму
13. Праверка мае навучалае Значэнне. Веды не толькі прайграваюцца і паўтараюцца, але і замацоўваюцца, сістэматызуюцца, ўдасканальваюцца і паглыбляюцца.
14. Навучальныя, кантрольныя, дыягнастычныя заданні павінны перш за ўсё вучыць рабят думаць, аналізаваць, прымяняць тэарэтычныя веды на практыцы, а не проста прайграваць матэрыял.
15. Праверка мае навучалае значэнне — навучанне школьнікаў прыёмам узаемакантроль і самакантроль, фарміраваннем патрэбы ў самакантролі і взаимоконтроле
16. Сістэматычна праводзіце колькасны і якасны аналіз кантрольных і навучальных работ
17. Памятаеце, што пісьменна арганізаваная (сістэматычная) зваротная сувязь дасць вам магчымасць зразумець, якія веды і ў якім аб'ёме засвоены, ці працавалі вучні самастойна над засваеннем матэрыялу, ці гатовыя яны да ўспрымання новага матэрыялу.
18. Правярайце рабочыя сшыткі, звяртайце ўвагу на культуру пісьмовай мовы, на якасць выкананай працы на ўроку, дома. Суадносіце адзнаку за заданне ў рабочым сшытку з рэгламентаваным " Інструкцыяй аб правілах фарміравання культуры вуснай і пісьмовай мовы» аб'ёмам працы.
19. Прагназуйце сваю кантрольна-ацэначную дзейнасць на ўроку.
20. Не забывайце аб стымулюючай функцыі 10-бальнай сістэмы, старайцеся адзначыць нестандартныя спосабы рашэння, станоўчыя дасягненні рабят.
21. Прадумвайце формы апытання загадзя, у залежнасці ад узроўню падрыхтаванасці вучняў у класе.
22. Важна паўрочнае ацэньванне! Неправераныя або непрадуманыя заданні падчас урока прыводзяць да дрэнна выкананым кантрольным работ, прыводзіць да ня аб'ектыўных адзнак за чвэрць, год.
23. Пры падрыхтоўцы да ўроку настаўніку неабходна старанна прадумаць дыдактычнае забеспячэнне: дыферэнцыраваныя заданні ўсіх 5-ці узроўняў, папярэджанне тыповых памылак, карэкцыйныя заданні па выніках папярэдняй «зваротнай сувязі».
24. Вашы вучні "выйграюць", калі кантрольная работа па тэме будзе складзена вамі да першага ўроку па тэме: сумесная праца будзе адраснай, якая б'е ў мэту. Значыць, вучні з высокай матывацыяй справяцца з ёй лепш.
25. Чаканне апытання і само апытанне-сітуацыя падвышанай трывожнасці для вучняў. Не пагаршайце яе неабдуманымі заўвагамі, недарэчнымі жартамі.
26. Выразна пастаўце пытанне, сфармулюйце заданне. Хлопцам нешта можа быць незразумелым ў вашых заданнях, Пракаментуйце іх. Недапушчальна гэта толькі ў час кантрольных работ.
27. Вучыце рабят быць выхаванымі слухачамі, прызнаваць права чалавека на памылку. Які адказвае чакае ад Вас разумення і падтрымкі.
28. Хлопцам трэба час на абдумванне дадатковых пытанняў. Апошнія могуць нават прывесці якія адказваюць у замяшанне.
29. Дзейнасць навучэнцаў, не занятых пры апытанні, павінна быць прадумана (запіс у сшытак кароткіх высноў па нарыхтаваных шаблонах, рашэнне апераджальнага задання і т. п.), інакш гэта страчаны час для класа.